Ułatwienia dostępu

kosciol polskokatolickiZ najstarszych wiadomości o miejscowości.

Z dokumentów nadawczych klasztoru na Zwierzyńcu pod Krakowem z lat 1120, 1191 i 1254 dowiadujemy się o istnieniu m.in Grodźca, Łagiszy, Strzyżowic, Wojkowic, Nowej Wsi, Dąbia, Sączowa, Myszkowie, Góry Siewierskiej i Tąpkowic. Są to pierwsze wiadomości pisane o tych miejscowościach, które mogą być brane pod uwagę przy obchodzeniu lokalnych rocznic. W sposób oczywisty daty te są spóźnione w stosunku do rzeczywistych dat powstania tych miejscowości, których początki zaginęły w pomroce dziejów. Tak więc w większości zagłębiowskich miast, wsi i osad jesteśmy skazani na domniemania oparte o porównania.

Od najdawniejszych czasów ziemie obecnego Zagłębia Dąbrowskiego1 należały do Ziemi Krakowskiej wchodzącej w skład państwa Wiślan, które istniało już w VIII w. i które za czasów Świętopełka (870-894) zostało podporządkowane państwu morawskiemu. W rejonie tym w końcu IX w. funkcjonowała samoistna organizacja państwowa ze stolicą w Krakowie. Wielkiego znaczenia nadały Ziemi Krakowskiej rządy pierwszych Piastów. Zyskały jednak jeszcze więcej w okresie rządów Bolesława Chrobrego, z chwilą utworzenia biskupstwa krakowskiego. Diecezja krakowska objęła wówczas tereny obecnego Zabłębia.

Dwa szlaki drożne przebiegały we wczesnym średniowieczu przez tereny dzisiejszego Zagłębia Dąbrowskiego. Jedna droga prowadziła z Krakowa przez Będzin do Wrocławia, druga również z Krakowa przez Olkusz, Sławków, Siewierz do Kalisza i Poznania. Były to drogi o europejskim znaczeniu. Zakładano na nich komory celne, najwcześniej w Czeladzi i Siewierzu. Pierwsze historyczne wiadomości o losie i rozwoju miejscowości zagłębiowskich posiadamy dopiero z początków XII wieku. Kazimierz Sprawiedliwy darowuje Mieszkowi Plątonogiemu, protoplascie Śląskich Piastów, około 1179 r. kasztelanię bytomską i oświęcimską z licznymi przynależnościami. Od 1178 r. część późniejszego Zagłębia pozostawała w rękach potomków M. Plątonogiego. W 1337 r. książę Władysław sprzedał Siewierz wraz z przynależną do niej krainą, krewniakowi swojemu Kazimierzowi, księciu cieszyńskiemu, który przyjął tytuł pana Ziemi Siewierskiej. Między rokiem 1358 a 1409 utworzono Księstwo Siewierskie. W 1443 r. Wacław l odsprzedał Księstwo Siewierskie biskupowi krakowskiemu Zbigniewowi Oleśnickiemu. Odtąd kolejni biskupi krakowscy nosili jednocześnie tytuł książąt siewierskich.

Akt sprzedaży i kupna Księstwa Siewierskiego wymieniał, że w skład jego wchodziły: miasta Siewierz i Czeladź z wioskami: Gołuchowice, Łagisza, Wojkowice Komorne, Rzeniszów, Nowa Wieś, Strzyżowice, Sączów, Myszkowice, Tąpkowice, Ujejsce, Wojkowice Kościelne, Sarnów, połowa wsi Psary, Dąbie, Rogoźnik, Twardowice, Sadowię, Malinowice, Winowno, Bendusz, Żelisławice, Bobrowniki, Ożarowice, Grodziec i miasto Koziegłowy.

W odpisie dokumentu, który znajdował się w Bytomiu, z niewiadomych przyczyn nie wymieniono wszystkich wiosek wchodzących w skład Księstwa Siewierskiego. Odpis, który znajdował się w archiwum parafialnym w Czeladzi informuje, że Księstwo Siewierskie w chwili jego sprzedaży obejmowało 3 miasta i 58 wsi. Z tej liczby własnością biskupa były dwa miasta - Siewierz i Czeladź oraz 8 wsi a mianowicie: Brzękowice, Gołuchowice, Łagisza, Łubianki, Nowa Wieś, Strzyżowice, Wojkowice Komorne i Zendek. Reszta wiosek znajdowała się w rękach prywatnych, z wyjątkiem Grodźca i Milowic.

W 1298 r. w Sławkowie istniała już parafia św. Jana i św. Krzyża. Sławków był siedzibą dekanatu, w skład którego w II połowie XIII w. wchodziły m.in. parafie Będzin, Czeladź, Grodziec, Sączów, Siewierz, Siemonia, Wojkowice i Sławków, a także parafie ze Śląska m.in. Bytom i pobliskie wioski, w tym Strzemieszyce, Bukowno, Gołonóg oraz Ząbkowice. Grodziec, który w źródłach dziejowych pojawia się dopiero w roku 1256, w 1287 r. znany jest z potwierdzenia nadania grodzieckiego dla zwierzynieckiego kościoła. W 1326 r. posiadał własną parafię. Poprzez plebanię grodziecką, klasztor zwierzyniecki ściągał dziesięciny i dodatkowe daniny z majątków, które rozciągały się na terenach późniejszych wsi: Strzyżowice, Wojkowice Komorne, Nowa Wieś, Sączów, Pyrzowice, Dąbie, Myszkowice, Góra Siewierska, Tąpkowice, Gawczyce i Łagisza. Określa to rolę, jaką Grodziec odgrywał w stosunkach społeczno-gospodarczych na przestrzeni wieków XIII do XV.

Z życia Kościoła.

Jubileusz 45-lecia Parafii Polskokatolickiej w Strzyżowicach - 10 czerwca 2006 r. zapisze się na stałe złotymi zgłoskami w historii Parafii Polskokatolickiej pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy. W tym to bowiem dniu parafia obchodziła 45-lecia swojego powstania.

Już od samego rana, w piękny słoneczny sobotni dzień, wokół kościoła zaczęły gromadzić się rzesze wiernych z parafii strzyżowickiej, jak również delegacje wiernych z parafii polskokatolickich w Sosnowcu, Krzykawie--Małobądzu i Bukownie, a także zaproszeni goście.
Świątynia i parafia powstawały w trudnych, kryzysowych dla Polski latach, wśród licznych trudności i niedostatku. Starania części mieszkańców Strzyżowic o ustanowienie w ich miejscowości parafii polskokatolickiej rozpoczęły się w 1961 r. Tylko upór i determinacja obecnego proboszcza ks. infułata Eugeniusza Stelmacha i strzyżowickich parafian sprawiły, że mogli oni w dniu 10 czerwca obchodzić piękny jubileusz jej istnienia. Ks. infułat stoi na czele parafii od jej początku i prowadzi powierzony sobie lud wiernych, będąc z nim na dobre i złe. Historię budowy kościoła i starań o utworzenie parafii znają nawet dzieci. Żyje też ona we wspomnieniach starszych, którzy byli uczestnikami i świadkami tych wydarzeń. Z potrzeby chwili zrodziła się konieczność budowy kościoła. Według niektórych było to tzw. porwanie się z motyką na słońce, według innych - konieczność. Tych ostatnich z wielkim entuzjazmem popierał obecny Proboszcz i ówczesna Rada Parafialna. To za ich sprawą pomysł stawał się coraz bardziej realny, angażował wielu ludzi, którzy chętnie, z entuzjazmem podjęli ten trud. Powstał Komitet Budowy Kościoła. Natychmiast zgłosili się chętni, głównie mieszkańcy Strzyżowic, którzy przekazali działki pod zabudowę kościoła. Rozpoczęto budowę długą i żmudną. Ludzie zaczęli zwozić materiały budowlane.
W dniu 12 marca 1961 r. wybrana przez mieszkańców Strzyżowic Rada Parafialna: Józef Dróżdż, Stanisław Dróżdż, Stanisława Dudkiewicz, Kazimierz Kozioł i Stanisława Rogowicz, przedkładając podpisy mieszkańców, zwrócili się do Biskupa Ordynariusza Kościoła Polskokatolickiego w Warszawie, Bp. dr. Maksymiliana Rodego o przyjęcie ich pod swoją jurysdykcję i przysłanie duszpasterza, by otoczył ich opieką duszpasterską.

W dniu 31 lipca 1961 r. Ordynariusz Kościoła Polskokatolickiego, Bp dr Maksymilian Rode wydał dekret, w którym - powołując się na Kodeks Prawa Kanonicznego Kościoła Polskokatolickiego - erygował w Strzyżowicach w powiecie będzińskim parafię polskokatolicką, pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Po erygowaniu parafii w Strzyżowicach, administratorem jej został ks. Władysław Rybiński.

Początkowo parafia posiadała kaplicę w mieszkaniu prywatnym Franciszka Kozła, przy ulicy 1 Maja 6. Rozważano dwie propozycje zlokalizowania budynku kościoła. Jedna na gruntach prywatnych Ignacego Dudy, druga (ostateczna lokalizacja kościoła) to tereny Funduszu Ziemskiego, przy ulicy Podwale. Natomiast cmentarz zamierzano urządzić na placu w pobliżu kościoła parafii polskokatolickiej, gdzie w dniu 8 lipca 1961 r. pochowano pierwszą parafiankę ze Strzyżowic, p. Marię Żurek. W wyniku starań obecnego proboszcza, ks. Eugeniusza Stelmacha i 52 mieszkańców wsi, przyznano inny teren na cmentarz, przy ulicy Szosowej; urządzono tu cmentarz komunalny. Nowy cmentarz wykonany został w całości w czynie społecznym przez parafian Kościoła Polskokatolickie. Budowę kościoła rozpoczęto w 1963 r. Początkowo planowano budowę domu parafialnego, gdyż były trudności w uzyskaniu zezwolenia na budowę kościoła. Po wybudowaniu dolnej części, urządzono tam kaplicę, a następnie w 1965 r. wybudowano jego górną część. Kościół posiada ogrzewanie gazowe. W dolnej części kościoła znajduje się obecnie sala parafialna, w której m.in. odbywa się katecheza dla dzieci spoza Strzyżowic. Kościół widoczny jest z dużej odległości, bowiem zbudowany został na małym wzniesieniu górującym nad pozostałą częścią wsi. W dniu 22 września 1963 r. Bp M. Rode, zwierzchnik Kościoła Polskokatolickiego dokonał poświęcenia dolnego kościoła pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Strzyżowicach. Otwarcie górnego kościoła nastąpiło 5 grudnia 1965 r. Przez kolejne lata, podobnie jak na początku, w budowaniu i upiększaniu swojej świątyni uczestniczyła cała parafia; tak jest do dzisiaj.

Podczas rekolekcji Wielkopostnych na Jubileusz parafię duchowo przygotował wikariusz biskupi Diecezji Krakowsko-Częstochowskiej ks. mgr Adam Stelmach - proboszcz parafii w Sosnowcu. Jubileusz parafii sprawił, że serca wszystkich wiernych przepełniała wdzięczność wobec dobrego Boga i Matki Najświętszej za opiekę nad całą parafią strzyżowicką. Wszyscy ufają, że Pan Bóg nadal będzie im błogosławił, a Matka Boża Nieustającej Pomocy, Patronka parafii, będzie ich wspierać swoim przemożnym wstawiennictwem przed Bogiem. Jubileusz parafii był też okazją, by podziękować za wspaniały dar kapłaństwa Księdza Infułata. Kapłaństwo jest bowiem wielkim darem od Boga i wielkim zaszczytem. Jako Dziekan Dekanatu Śląskiego ks. Infułat interesuje się parafiami i kapłanami swojego Dekanatu, ciesząc się ich sukcesami i wspierając w chwilach trudności. Zawsze punktualny, dbający o porządek i czystość w świątyni. Ta jego duszpasterska postawa była inspiracją do przyjęcia kapłaństwa przez trzech kapłanów złej parafii. Pod czujnym okiem Ks. Infułata w strzyżowickiej parafii wielu kapłanów odbywało praktyki duszpasterskie, ucząc się pokornej służby wobec każdego człowieka, taktu i tolerancji. Wszyscy ci kapłani są ogromnie wdzięczni Ks. Infułatowi za wprowadzenie ich w pracę dla dobra wiernych i naszego świętego Kościoła.

Parafia strzyżowicką jest parafią żywą, którą tworzą ludzie bardzo wierzący i wielce zaangażowani nie tylko w sprawy parafialne, ale i w sprawy całego Kościoła i ekumenię. Proboszcz parafii przez wiele lat pełni funkcję Wiceprzewodniczącego Śląskiego Oddziału Polskiej Rady Ekumenicznej. To tutaj rozpoczynały się i trwają nabożeństwa ekumeniczne w Tygodniu Modlitw o Jedność Chrześcijan, i z okazji różnych uroczystości. To tutaj organizowano, dzięki Ks. Proboszczowi, pomoc dla potrzebujących w okresie stanu wojennego. Pomoc ta obejmowała nie tylko tę parafię, ale rozciągała się na wiele innych parafii; dostarczając im przede wszystkim żywności i lekarstw. Teraz pomoc charytatywna jest organizowana dla najbardziej potrzebujących parafian przed świętami Bożego Narodzenia i Wielkanocy. Tradycyjnie już od 44 lat, do dzieci przychodzi św. Mikołaj, przynosząc im upominki, których sponsorem jest Ks. Proboszcz. Od 40 lat Ksiądz Infułat jest kapelanem Szpitala Powiatowego w Będzinie, gdzie chorych i potrzebujących wspiera nie tylko duchowo, ale i częstokroć materialnie, nie patrząc na wyznanie czy pochodzenie. Również w szkole, w której jest nauczycielem, organizuje różnego rodzaju uroczystości i wspiera materialnie uczniów z ubogich rodzin, jak również jest sponsorem różnego rodzaju nagród czy upominków dla uczniów.

Kościół, doceniając duszpasterską pracę i zaangażowanie Ks. Proboszcza, podniósł go do godności Infułata, następnie została mu powierzona zaszczytna funkcja Wikariusza Generalnego Diecezji, a kościół parafialny w Strzyżowicach (pięć lat temu) Ordynariusz Diecezji bp Jerzy Szotmiller podniósł do godności Prokatedry Diecezji Krakowsko-Częstochowskiej.

kosciol polskokatolicki



ADRES

Parafia Kościoła Polskokatolickiego pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Strzyżowicach

ul. 1 Maja 64
42-575 Strzyżowice
woj. śląskie

tel.: 601 522 207